Otyłość czeka połowę Europejczyków

Specjaliści prognozują, że do 2030 roku z otyłością będzie borykać się co najmniej połowa mieszkańców Europy, a młode pokolenie będzie żyło znacznie krócej od swoich rodziców. Instytut Żywności i Żywienia alarmuje o konieczności pilnej reakcji i podjęcia kroków związanych ze skuteczną profilaktyką nadwagi i otyłości.

W ciągu ostatnich 40 lat otyłość stała się światową plagą: z 3,2% w 1975 r. wzrosła do 10,8% w 2014 r. wśród mężczyzn, natomiast u kobiet z 6,4% do 14,9%. Jeśli trend będzie się utrzymywał to w 2025 r. 18% mężczyzn i 21% kobiet na całym świecie będzie cierpiało na otyłość.

Dlaczego wzrasta liczba otyłych?

 

  • Poprawa sytuacji materialnej

  • Reklama w środkach masowego przekazu

  • Droga do szkoły

  • W szkole

  • Po szkole

  • Dieta

  • W czasie weekendu

Dlaczego Polacy tyją?

Na tle światowych statystyk otyłości Polska wiedzie prym. Zajmujemy już 5. miejsce pod względem nadwagi i otyłości u dorosłych, zaś odsetek chłopców oraz dziewcząt z nadwagą i otyłością wynosi odpowiednio 21,9% i 17,8%. Dzieci w Polsce już od kilku lat nalezą do najszybciej tyjących w Europie. Jak podkreślają lekarze i dietetycy z Instytutu Żywności i Żywienia, w szczególności wśród dzieci i młodzieży otyłości i nadwagi nie wolno lekceważyć. Ostrzegają, że dodatkowe kilogramy to nie tylko defekt estetyczny, a przede wszystkim źródło wielu poważnych chorób, min. cukrzycy typu 2, chorób układu krążenia (udaru mózgu, nadciśnienia tętniczego), nowotworów złośliwych (raka jelita grubego, sutka, gruczołu krokowego) czy kamicy żółciowej. Jeśli więc nie zatrzymamy epidemii otyłości, młode pokolenie Polaków będzie cierpiało na wiele chorób, borykało się z problemami z nauką, zaburzeniami emocjonalnymi, a długość życia w Polsce ulegnie znacznemu skróceniu.

Epidemię otyłości da się zatrzymać

Instytut Żywności i Żywienia opracował dla rodziców kilka pomocnych zasad, które po wprowadzeniu do życia codziennego, wyeliminują ryzyko nadwagi i otyłości u dzieci. Instytut zwraca uwagę na postawę rodziców – będąc dla pociechy wzorem do naśladowania, rodzice sami powinni kierować się zasadami zdrowego żywienia oraz uprawiać aktywność fizyczną.  Ponadto powinni oni zadbać o różnorodność spożywanych przez dzieci produktów oraz wyeliminować monotonię posiłków. Maluch powinien poznawać nowe smaki. Jeżeli nie jest przekonany do pomidorów czy ogórków, istnieje przecież mnóstwo innych warzyw, które mogą przypaść mu do gustu. Ważne też, aby nie zniechęcać się jeśli dziecko negatywnie ocenia dany produkt. Niektóre maluchy muszą spróbować czegoś kilka razy zanim pokarm spotka się z ich uznaniem. IŻŻ radzi też, aby zakupy robić wspólnie z dzieckiem, kładąc szczególny nacisk na dział owoców i warzyw, tak aby maluch sam wybrał ulubiony produkt. Podczas zakupów można zaangażować dziecko w poszukiwania zdrowych produktów tłumacząc mu, jak ważne są oznaczenia „bez dodatku soli” oraz „bez dodatku cukru”. Warto też zachęcać dziecko do wspólnego gotowania z zastępowaniem soli przyprawami. Najlepiej nie stawiać solniczki na stole, a w zamian udostępnić maluchowi ulubione przyprawy, które będzie mogło stosować samodzielnie. IŻŻ zwraca też uwagę na konieczność wspólnych posiłków oraz ich wygląd, który zachęci dziecko do jedzenia. Bardzo ważne jest, aby nie nagradzać dzieci słodyczami, aby nie nadawać im uroczystego znaczenia. Aby wyeliminować pokusę, słodycze powinny zniknąć z domu. Jako przekąskę zamiast słodyczy należy proponować dziecku talerz kolorowych warzyw i owoców. IŻŻ skłania rodziców do wspólnego uprawiania aktywności fizycznej z dzieckiem, angażowania się w różne formy edukacji w szkole, aktywne działania na rzecz prozdrowotnego stylu życia, a także rozmowy z dzieckiem na temat problemów wynikających z nieprawidłowego odżywiania i braku sportu.

Źródło: Instytut Żywności i Żywienia

 PODEJMUJEMY WYZWANIE

Nasza szkoła od kilku lat podejmuje działania edukacyjne w zakresie profilaktyki nadwagi i promuje zdrowy styl życia. Corocznie od kilku lat organizowane są warsztaty, głównie dla klas czwartych, w zakresie dietetyki, na których teoretycznie i praktycznie uczniowie zgłębiają ten temat. Kilka lat temu było też zorganizowane spotkanie z dietetykiem dla rodziców na wywiadówce.

W ubiegłym roku nasza szkoła miała możliwość przystąpienia do projektu „Profilaktyka nadwagi i otyłości” realizowanego przez Stowarzyszenie „Klub XXI wieku” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 20114-2020, Oś Priorytetowa 11 Włączenie Społeczne, Działanie 11,3 Usługi społeczne i zdrowotne.

Projekt skierowany był do uczniów klas IV-VI naszej szkoły. Udział w projekcie był bezpłatny. Jego celem było zwiększenie świadomości w zakresie ryzyka, jakie niesie ze sobą nadwaga i otyłość, a także nabycie wiedzy w zakresie przeciwdziałania tym problemom.

Po uzyskaniu akceptacji przez Dyrekcję szkoły nabór do projektu rozpoczął się w czerwcu 2018 r. Do listopada 2018 r. zgłosiło się 52 uczniów z klas IV - VI. Zajęcia odbywały się w dwóch grupach.

Wszyscy uczestnicy zostali objęci wsparciem w zakresie:

1. Działań diagnostycznych - badania przesiewowe (wzrost, masa ciała, ciśnienie tętnicze krwi); na podstawie badań został określony wskaźnik BMI oraz WHR.

2. Działań edukacyjnych:

a. Etap I - Zajęcia z edukacji zdrowotnej „Zdrowe odżywianie się i aktywny styl życia” - 2 spotkania x 45 min./grupa. Uczniowie poznali zasady zdrowego żywienia oraz dowiedzieli się jak ważna jest aktywność fizyczna.

b. Etap II - Zajęcia z dietetyki - 2 spotkania x 45 min/grupa. Uczestnicy poznali zagadnienia z zakresu funkcjonowania układu pokarmowego, znaczenie składników odżywczych oraz dowiedzieli się, jak układać i oceniać jadłospis. Ponadto, rodzice uczniów, u których wykryto nadwagę lub otyłość, otrzymali wsparcie w postaci indywidualnych konsultacji obejmujących min. wywiad rodzinny w kierunku nadwagi/otyłości/chorób towarzyszących, w tym możliwości leczenia oraz inne sposoby postępowania – 1 spotkanie x 45 min./os.

c. Etap III- Zajęcia z psychologiem – tematyka: motywacja, zaburzenia odżywiania, czynniki psychiczne w procesie odżywiania – 1 spotkanie x 45 min./grupa.

3. Działań praktycznych - zajęcia mające na celu rozwój aktywności fizycznej, która pozwoli zapobiec nadwadze lub z nią walczyć – 2 spotkania x 45 min./grupa.

 Każdy uczestnik otrzymał bezpłatnie skrypt z treściami zajęć z edukacji zdrowia, dietetyki, psychologii, z przykładami ćwiczeń i opisem aktywności fizycznej wspomagającej utrzymanie prawidłowej wagi ciała oraz zestaw do samodzielnego wykonywania ćwiczeń - matę do ćwiczenia, skakankę oraz piłkę gimnastyczną.

Koordynator projektu

Lucyna Próchniak

„W tym roku wzięłam udział w projekcie „Profilaktyka nadwagi i otyłości”. Na początku odbyły się zajęcia z dietetykiem potem z psychologiem, a na końcu z trenerem.
Najbardziej podobały mi się zajęcia, na których dostaliśmy skakankę, dużą piłkę i karimatę. Trener pokazał nam jak poprawnie ćwiczyć, nauczył jak wykonywać i wymyślać ćwiczenia łatwe i skomplikowane. W domu wypróbowałam wszystkie przedmioty do treningu. Często z nich korzystam.”

                                                                                                     Pola kl. V


„Brałyśmy udział w programie profilaktyki nadwagi i otyłości. Zajęcia były z psychologiem, dietetykiem i trenerem. Dowiedziałyśmy się, jak kontrolować swoje emocje, o zdrowym żywieniu i wysiłku fizycznym. Zajęcia były przydatne. Na koniec projektu dostaliśmy matę, skakankę oraz piłkę z pompką”.

                                                                                                    Uczennice z kl. VI

„Według mnie, zajęcia profilaktyczne były fajne, ponieważ nauczyły mnie, jak się odżywiać i co mi szkodzi przez niezdrowe jedzenie. Bardzo lubię korzystać z rzeczy, które dostaliśmy na koniec.”
                                                                                                        Michał kl. V

„Zajęcia z trenerem były bardzo dobrze zorganizowane. Na zajęciach z dietetykiem dowiedziałem się dużo o żywieniu.”

                                                                                                        Dominik kl. V